Bir Yaşındaki Çocuğunuz Büyürken

     Bir Yaşındaki Çocuğunuz Büyürken,  Parents Dergisi Editörleri ve Teri Crawford Jones, çeviri: Özge Çelik, Beyaz Balina Yayınları, İstanbul, 2003, 280 sayfa.

 

        "Bir Yaşındaki Çocuğunuz Büyürken" kitabı, bebişim 10 aylıkken bulduğuma çok sevindiğim bir kitap. Bulmama sebep olan Seyyaf'ın Annesi'ne de buradan teşekkürlerimi sunarım efendim:)

        Kitap, Amerika'nın en ünlü aile dergisi olduğu söylenen "Parents" dergisinin editörleri ve Teri Crawford Jones tarafından hazırlanmış. Kitapta dokuz bölüm var. Her bölümde ağırlıklı olarak bir yaşındaki çocuğun duygu, zeka ve kişilik gelişimi ve benlik duygusundan bahsediliyor. Bunun yanı sıra çocuğun gelişim aşamaları, konuşmaya başlaması ve buna teşvik edici faaliyetler, ebeveynle olan çatışmaları, gelişimine yardımcı olacak stratejiler, oyunlar anlatılmış. Ayrıca, "Ben Olmak Nasıl Bir Şey?" başlığı altında çocuğun ağzından kendi hislerinin anlatılması, çocuğun duygularına faklı bir boyuttan bakılmasını ve anlaşılmasını sağlıyor. "Söyleyin/Söylemeyin" başlıklı yerlerde çocuğun bir durumunda neler söylemenin doğru/çocuğun gelişimine katkı sağlayacak, kendine olan güvenini zedelemeyecek olduğu, neler söylemenin ise yanlış/çocuğun gelişimine zarar verecek olduğu yazılmış kısa ve pratik bilgiler bulunuyor. 

       Kitabın bir bölümünde bir yaşındaki çocuklardaki huy çeşitleri (uyumlu, geç uyum sağlayan, özel ilgi isteyen ve aktif çocuklar) konu edinilmiş ve bu huylardaki çocuklara nasıl davranılırsa yardımcı olunabileceği paylaşılmış. Başka bir bölümde çocuğun ağır hareket becerilerini, duyma-koku alma gibi duyularını geliştirmesi için yaptırılabilecek hem çocuk hem ebeveyn için çok eğlenceli faaliyetler önerilmiş. Diğer bir yerde, müzik yoluyla, fiziksel yolla, uzamsal yolla öğrenme gibi çocukların öğrenme tarzları anlatılmış. Kendi kendine oynamayı öğretme aşamaları verilmiş. Duygusal gelişim aşamaları, öfke nöbetleri(kısa değinilmiş bence, 4 sayfa, bu konu önemli çünkü), kıskançlık, korkuları ve bunlarla başa çıkma yöntemleri sıralanmış.

          

         Ben bu kitabı çok beğendim. Sanırım bu yıl boyunca -başka bir alternatif bulmazsam- başucu kitabım olacak. Çevirisi ve imla kurallarına uyumu da -benim gibi anlatım bozuklukları ve ayrı yazılması gereken "de" ve "ki" lere takık biri olarak- takdire şayan bence. Çevirmen ve yayınevini tebrik ediyorum. Velhasıl, serinin devamı "İki Yaşındaki Çocuğunuz Büyürken" adlı kitabı da almaya karar verdim.

           Kitaptan öğrendiklerim:)

1. Evinizi güvenli şekilde düzenleyin.
2. Sabırlı olun.
3. Çocuğun ilgisi konuşma ve oyuncaklarına odaklanmışsa yürümesi gecikebilir. (Normal) (Tam tersi de olabilir.)
4. Dünyayı keşfetmeyi onunla birlikte yapabilirseniz bu evreyi daha hoş ve rahat geçirebilirsiniz.
5. Oyun oynarken onu yönlendirin sadece, sakın hükmetmeye kalkmayın.
6. Sınır koymada (kural koyma) tereddüt etmeyin çünkü çocuğunuz sınırların ona sağlayacağı güvene ihtiyaç duyar.
7. Günlük düzenli alışkanlıklar edinin/edindirin. Bu onun kendini güvende hissetmesini sağlar.
8. Havaya sabun köpükleri üfleme gibi oyunlar oynanabilir.
9. "Ba" hecesini üst üste tekrarlarsa "Baba dedin!"  diyerek onu kutlayın. Bu onun konuşmasına yardımcı olur.
10. Tekerlemeler söyleyin, hem eğlenir hem de rahatlar.
11. Çocuğunuz sizi kitap okurken görsün.
12. Başka bir çocukla oynarken bu zamanı bir saatle sınırlandırın (1 yaş çocuk için). Fazlası onu rahatsız eder.
13. Başka bir çocukla oynarken oyuncaklarını değiştirmeleri için ısrar etmeyin. Sadece birbirlerine zarar vermeleri olasılığına karşı tetikte olun.
14. 13-15. aylarda uzuvlarını bilir ve sorulduğunda göstermekten zevk alır.
15. Çok yakınındaki insanların dış görünüşlerindeki değişiklikler onu mutsuz edebilir. Bu yüzden değişiklik yapılırken seyretmesine izin verilebilir. (Beni makyajlı gördüğünde çok ağlamıştı o yüzden artık hep yanında yapıyorum:)
16. Bedenindeki her şeyin önemli olduğuna inanır ve onlardan ayrılmak istemez (tırnak, saç, tuvaletleri gibi) (tuvalet eğitiminde de bu his çok önemli sanırım:).
17. Duygularını tanımasını sağlayın.
18. Şefkat gösterdiklerinde onları övün.
19. Diğer çocuklarla karşılaştırmayın çocuğunuzu.
20. Çocuğa doğal gelen ama size doğal gelmeyen bir şey yaptığında onu utandırmayın. Toplum içinde ve yalnızken nasıl davranılması gerektiğini sabırlı ve nazik bir şekilde açıklayarak öğretin.
21. El ve parmak koordinasyonunu geliştirmek için değişik faaliyetler yaptırın; su doldurup boşaltma, yırtma, bir kaba nesneler koyma gibi. (kitapta var).
22. 15 aylıkken boya kalemleriyle tanıştırılabilirsiniz.
23. İç içe geçen kutular, kalın kalemler, kil, elbiselerini giydirip çıkartabileceeği büyük bebekler, toplar ve iple çekilen tren (denge) gibi oyuncaklar fizksel gelişimine katkı sağlar.
24. Bu yaşında çocuk kendine göre bir neden-sonuç ilişkisi kurar ve sorun çözme becerileri geliştirir. Bunun için bazı şeyleri kendi kendine bulmasına izin verin.
25. Taklit etmeye başlar.
26. Çocuğa yüksek sesle düzenli olarak kitap okuyun.
27. Üstüne su döktüğünde azarlamak yerine suyun neden döküldüğünü anlatın vs.
28. Deneyler yapması için onu cesaretlendirin.
29. 2 yaşına doğru renkleri (hepsini değil) anlamaya başlayabilir.
30. Televizyon seyrettirmeyin. Çok seyrettirmek isterseniz en fazla yarım saat televizyon seyrettirin! (1 yaş çocuk)
31. Duygularınızı ona açıklayın.
32. Onu anladığınızı onun hislerini dile getirerek ifade edin.

          Daha yazmak istediğim çok şey vardı ama bu kadarı yetsin. Fazlası için kitabı almanızı tavsiye ederim; kesinlikle pişman olmazsınız. Yani kısaca bu kitabı alırsanız çocuğunuzu daha fazla anlamaya başlayacaksınız:)